وقتی شما یک قانون اجتماعی را نقض کرده اید عذرخواهی نشان می دهد شما به آن
قوانین کاملاً واقف هستید و معتقدید چنین قوانینی باید وجود داشته باشد و نقض آنها اشتباه محض است. وقتی شما یک قانون اجتماعی را نقض کرده اید عذرخواهی نشان می دهد شما به آن
قوانین کاملاً واقف هستید و معتقدید چنین قوانینی باید وجود داشته باشد و نقض آنها اشتباه محض است. این کار موجب می شود دیگران بدانند شما متوجه رفتار نامناسبتان شده اید و همین مساله به آنها احساس آرامش و امنیت دهد.عذرخواهی سبب می شود شأن و احترام کسی که به او صدمه زده اید دوباره به او بازگردد. وقتی به او بگویید می دانید همه چیز تقصیر شما بوده، آزردگی و جراحت های روحی اش التیام یافته و احساس بهتری پیدا می کند.برای ترمیم صدمات عاطفی که در رابطه انسانی ما بروز یافته است، باید تلاش کنیم که ابتدا خطای خود را بیابیم و سپس آن را بپذیریم اما مشکل این است که هنوز عده بیشماری به آن درجه از مهارت عاطفی نرسیده اند که صمیمانه از دیگران عذرخواهی کنند و موضع دفاعی به خود نگیرند. هنر ظریف اعتراف به اشتباه و طلب بخشش، آخرین مهارت سواد عاطفی است که هر کسی باید به درستی آن را بیاموزد.معذرت خواستن از صمیم قلب به دیگران یادآورمی شود که شما به رفتار اشتباه خود افتخار نمی کنید و هرگز قصد ندارید آن را تکرار کنید. با این کار به دیگران یادآور می شوید شما از آن دسته افرادی هستید که به طور کلی مراقب رفتارشان بوده و برای رفتار خوب ارزش قائل هستند، هرچند گاهی اشتباه کنند.
دلیل سخت بودن عذرخواهیبرای برخی افراد، عذرخواهی پذیرش این موضوع است که آنها افراد نالایقی هستند که معمولا اشتباه می کنند و وجودشان با نقص و خطا همراه است. برخی نیز معتقدند اگر پس از یک دعوا زودتر از دیگری عذرخواهی کنند به معنای قبول تقصیر است و مسئولیت تمام آن درگیری به ناحق به گردنشان می افتد. آنها فکر می کنند اگر از دیگری عذرخواهی کنند موجب می شوند طرف مقابل گناه سهم خود در ایجاد درگیری را نپذیرد و همه خطاها را متوجه آنها نماید. گاهی اوقات هم حس می کنند ممکن است عذرخواهی موجب شود تمام توجه ها به خطای پیش آمده جلب شود، خطایی که بهتر است فراموش شود. در هر حال در شرایط مناسب عذرخواهی مناسب به تمام مشکلات پایان می دهد و می تواند ارزش های مشترک را تائید کند و احساسات مثبت را به وجود بیاورد.
چه موقع عذرخواهی درست نیست؟یادتان باشد عذرخواهی براساس قول های پوچ و بی ارزش بسیار بد و نامناسب است. یکی از مهم ترین عملکردهای عذرخواهی اصلاح وضع بد ایجاد شده و بازسازی اعتماد از دست رفته است. پس اگر قصد ندارید دست از رفتار آزاردهنده خود بردارید، بهتر است بدانید عذرخواهی کوچک ترین دردی را دوا نخواهد کرد. اگر قول بدهید تغییر خواهید کرد، اما همچنان به رفتار نامناسب تان ادامه دهید، پس بهتر است هرگز عذرخواهی نکنید، چون عذرخواهی به این شکل ارزش نخواهد داشت. گاهی اوقات هم ممکن است طرف مقابل برای قبول عذرخواهی، درخواست هایی غیرمعقول و حتی غیرممکن داشته باشد که در این مواقع نیز عذرخواهی چندان کاری پیش نخواهد برد، زیرا هیچ شخصی نمی تواند به خواسته های نامعقول شخص دیگر پاسخ مثبت دهد.
چگونه عذرخواهی کنیم؟وقتی متوجه شدید کار ناپسندی انجام داده و فردی را رنجانیده اید باید از او عذرخواهی کنید، اما آیا می دانید چگونه باید عذرخواهی کرد؟ این روش ها می تواند راهنمای شما باشد:
بدانید چه وقت باید عذرخواهی کنیددانستن این که چه موقع عذرخواهی کنید، به اندازه چگونه عذرخواهی کردن مهم است. به طور کلی هرگاه احساس کردید موضوعی باعث رنجش کسی شده است، بهترین کار عذرخواهی و از بین بردن فضای تیره حاکم است، اما اگر مطمئن نیستید کار بدی کرده اید و طرف مقابل بدون منطق ناراحت شده است، شما می توانید در باره موضوع صحبت کنید و ببینید آیا واقعا دلیل ناراحتی فرد مقابل صحیح است.
مسئولیت پذیر باشیدمسئولیت پذیری یعنی پذیرفتن اشتباهاتی که موجب صدمه رساندن به دیگری شده و مهم ترین ـ و فراموش شده ترین ـ بخش اکثر عذرخواهی هاست. مثلا وقتی می گویید: متاسفم که از حرفم ناراحت شدی، یعنی این که من حرفی نزده ام که تو ناراحت شوی و این واکنش تو اصلا منطقی نیست.
ابراز پشیمانی کنیدوقتی می خواهید عذرخواهی تان موثر واقع شود، خیلی مهم است ارزش ابراز ندامت را بدانید. مسئولیت پذیرفتن مهم است، اما این که طرف مقابل بداند شما چقدر از رفتارتان پشیمان هستید نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. دیگران از این که ببینند شما به جهت این که موجب ناراحتی شان شده اید، ناراحت هستید اندکی احساس آرامش خواهند کرد. گفتن جملاتی از این قبیل که: «ای کاش باملاحظه تر رفتار می کردم»، «ای کاش احساس تو را هم در نظر می گرفتم»، «امیدوارم عذرخواهی ام را بپذیری»، نشان دهنده پشیمانی خالصانه شماست.
درصدد جبران برآییداگر راهی وجود دارد که می توانید اشتباه خود را جبران کنید، حتما آن را انجام دهید. در واقع این کار بخشی از عذرخواهی صادقانه است و این که نشان دهید واقعا از رفتارتان پشیمان هستید و می خواهید اوضاع را رو به راه کنید. مثلا اگر حرف بدی زده اید باید با گفتن سخنی خوب موجب احساسات خوب در فرد شوید. یا اگر کاری کرده اید که اعتماد فرد از شما سلب شده باید کاری کنید این اعتماد از دست رفته بازسازی شود.
دو اشتباه رایج۱ بسنده کردن به یک عذرخواهی لفظی ساده: به کار بردن کلماتی مانند «ببخشید»، «معذرت می خواهم» یا «وای؛ اشتباه کردم» و غیره، به هیچ وجه عذرخواهی واقعی محسوب نمی شود. این نوع عذرخواهی ها شاید در زمانی که ناخواسته به کسی تنه می زنیم یا به میان حرف کسی می پریم مثمر ثمر باشد اما در موارد دیگری که احساسات طرف مقابل را عمیقا جریحه دار کرده ایم، به هیچ وجه موثر نیستند. معذرتخواهی صحیح و موثر آن است که به کسی که به سبب ایجاد رنجش یا کدورت در قلب او شده ایم، پاسخی عاطفی، همدلانه و از صمیم قلب بدهیم. در واقع معذرت خواهی باید از ته قلب و برای رفتار خاصی باشد که انجام داده ایم؛ وگرنه بی معنا و بی اثر خواهد بود. اگر به دنبال معذرت خواهی، رفتار شخص تغییر نکند، ثمری به بار نخواهد آورد.۲ سریع بخشیدن: سریع بخشیدن افراد، دقیقا به همان اندازه خطرناک است که نبخشیدنشان، زیرا اگر عذرخواهی دیگران را بدون هیچ واکنشی فورا بپذیرید در روابط عاطفی خود با او به هیچگونه تغییر مثبت یا بهبود عاطفی دست نمی یابید. از این گذشته اگر کسی به خاطر عمل خطایی که مرتکب شده با یک عذرخواهی ساده و سرسری از کنار رنجش شما بگذرد و شما هم بگویید که «اشکالی ندارد»، ناراحتی و دلخوری همچنان در دلتان باقی می ماند؛ هرچند که به ظاهر اوضاع آرام به نظر می رسد.
نقل قول:راضیه کتابچی